Tsìng-gī（正義）

Kīn-lâi，siā-ūn-kài siōng sî-kiâⁿ ê kháu-hō sī 「thó͘-tē tsìng-gī」。Kok-ka kap tsâi-thuân tsò-hué tshiúⁿ-tua̍h jîn-bîn ê thó͘-tē, tsâi-sán, tsō-sîng ta̍k-ke hong-hué-to̍h, phó͘-phiàn ê hùn-hué ta̍k-ūi tō leh sio.

近來，社運界上時行ê口號是「土地正義」。國家佮財團做伙搶奪人民ê土地，財產，造成逐家風火著，普遍ê憤 火逐位tō leh燒。

M̄-koh, ū tsi̍t-tsióng koh khah tuā ê ok-tsit tshiong-muá lán-ê siā-huē, i-ê tsìng-gī suah bô tit-tio̍h ing-kai ū ê kuan-sim. Sī siáⁿ-mih khuáⁿ ok-tsit ê tāi-tsì--neh？

毋過，有一種閣較大ê惡質充滿咱ê社會，伊ê正義煞無得著應該有ê關心。是啥物款惡質ê代誌--neh？

Tsìng-hú kâng-khuán lī-iōng i tuā-liōng ê tsu-guân, lī-iōng tsè-tō͘, kā lán-ê bó-gí thâi--sí, kā lán-ê bûn-huà tshiúⁿ--tsáu，tse mā sī bô tsìng-gī ê tāi-tsì--ah！ Kám-kóng, in-ūi huâ-gí í-king pìⁿ-tsò lán tsin kuàn-sì sú-iōng ê gí-giân，tsit-khuán ok-tsit ê tāi-tsì lán tō kā tòng-tsò tsū-jiân？Tsuè-kīn beh tsò ê tiān-iáⁿ 「Hannah Arendt （漢娜鄂蘭：真理無懼）」，beh kā lán kóng--ê tio̍h-sī：mô͘-kúi ê ok-tsit tio̍h tī pîng-siông ê sing-ua̍h lāi-té！

政府仝款利用伊大量ê資源，利用制度，kā咱ê母語刣--死，kā咱--ê文化搶--走，這嘛是無正義ê代誌--矣。敢講，因為華語已經變做咱真慣勢使用ê語言，這款惡質ê代誌咱就kā當做自然？最近欲做ê電影 「Hannah Arendt （漢娜鄂蘭：真理無懼）」，欲kā咱講--ê著是：魔鬼ê惡質著佇平常ê生活內底！

「Gí-giân tsìng-gī」tio̍h-sī tī lán sing-ua̍h tang-tiong bē-kì--tit ê tsìng-gī. Tsin tsē lâng bē-kì--tit lán-ê bó-gí hông thún-ta̍h tsit-kiāⁿ tāi-tsì. Tsin-tsē lâng m̄-tsai-iáⁿ lán siōng ki-pún ê tsìng-gī：lán tshùi beh huat-tshut siáⁿ-mih siaⁿ, lán beh iōng siáⁿ-mih gí-giân kóng siáⁿ-mih uē-gí, tsit-khuán siōng-kài ki-pún ê kong-pêⁿ, tsū-iû kap tsìng-gī, tsá tō tī lán-ê ji̍t-siông sing-ua̍h lāi-té hō͘ lâng tsau-that kah m̄ tsiâⁿ-iūⁿ--lo͘h！

「語言正義」著是佇咱生活當中袂記--得ê正義。真濟人袂記--得母語hông踳踏這件代誌。真濟人毋知影咱上基本ê正義：咱喙beh發出啥物聲，咱欲用啥物語言講啥物話語，這款上基本ê公平，自由佮正義，早就佇咱ê日常生活內底予人蹧躂kah毋成樣--lo͘h！

Lán-ê kak-tshéⁿ ài ùi siōng it-puaⁿ ê ji̍t-siông sing-ua̍h tsò-khí. Khui-tshùi kóng bó-gí, tāng-tshiú siá bó-gí, huán-tùi it-tshè ê ap-pik, tsiong lán-ê bûn-huà, lán-ê kok-ka tshiúⁿ tńg--lâi--ah！

咱ê覺醒愛ùi上一般ê日常生活做起。開喙講母語，動手寫母語，反對一切ê壓迫，將咱ê文化，咱ê國家搶--轉--來--矣！